مقدمه:
در این مقاله ما قصد داریم که در مورد کنتاکتور دیزل ژنراتور توضیحاتی ارائه دهیم. پیش از آن که بخواهیم در مورد کنتاکتور دیزل ژنراتور و یا نقش کنتاکتور در تابلو برق های ژنراتور های دیزلی صحبت کنیم. به صورت کلی می توان گفت کنتاکتور ها در تابلو برق های دیزل ژنراتوری به منظور کنترل، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ژنراتور ها امروزه به عنوان یکی از وسایل یا سیستم های اساسی برای تامین برق مورد استفاده قرار می‌گیرند. ژنراتور می‌تواند انرژی مکانیکی را تبدیل به انرژی الکتریکی کند و این به وسیله گردش سیم پیچ هایی که در موتور این دستگاه به کار رفته است اتفاق می‌افتد. ژنراتور ها از سوخت های مختلفی برای این کار استفاده می کنند از جمله سوخت هایی که برای تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی در ژنراتور مورد استفاده قرار می گیرد، می‌توان به سوخت های دیزلی یا گاز اشاره کرد. در این مقاله ما قصد داریم که در مورد کنتاکتور دیزل ژنراتور توضیحاتی ارائه دهیم. پیش از آن که بخواهیم در مورد کنتاکتور دیزل ژنراتور و یا نقش کنتاکتور در تابلو برق های ژنراتور های دیزلی صحبت کنیم ،بهتر است توضیح کوتاهی در مورد کنتاکتور ارائه شود. در نظر داشته باشید که کنتاکتور به عنوان یک کلید مغناطیسی در تابلو برق های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. به صورت کلی می توان گفت کنتاکتور ها در تابلو برق های دیزل ژنراتوری به منظور کنترل، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کنتاکتور چیست و چه کاربردی دارد؟
شاید برای شما سوال باشد که کنتاکتور چیست؟ و به چه علت در تابلو های برق مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. بهتر است بگوییم کنتاکتور یک کلید مغناطیسی می باشد که اگر ولتاژ مورد نظر به آن برسد می تواند کنتاکت های باز را ببندد و یا اینکه کنتاکتهای بسته را باز کند این خاصیت کنتاکتور به مهندسین و متخصصین امر اجازه می دهد که بتوانند مدارهای زیادی را برای استفاده در تابلو برق های مختلف طراحی کنند. کنتاکتور یکی از اجزای مهم و اساسی تابلو برق های دیزل ژنراتور است که در این مقاله ما به صورت اختصار با نام کنتاکتور دیزل ژنراتور در مورد آن صحبت می کنیم. در حالت کلی می توان گفت این کلید مغناطیسی برای قطع و وصل کردن مدار های الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرد. این رله مغناطیسی می تواند در انتقال جریان بالاتر مورد استفاده قرار بگیرد البته باید گفت تفاوت های مهمی بین رله و کنتاکتور وجود دارد. اشاره شد که کنتاکتور برای کنترل دیزل ژنراتور کاربرد گسترده ای دارد و این کلید مغناطیسی می تواند ولتاژ و جریان را در محدوده بسیاری از چند آمپر تا هزاران آمپر کنترل و توزیع کند. البته در نظر داشته باشید که کنتاکتورها به دلیل ظرفیت بالایی که دارند برای کنترل جریان های بسیار بالا و توان های زیاد مورد استفاده قرار می گیرد از طرفی در الکترو موتورهای سنگین هنگام قطع کردن، آرک یا قوس به وجود می آید برای کاهش این آرک ها می توان از کنتاکتور استفاده کرد. از ویژگی کنتاکتور ها می توان به این مورد اشاره کرد که این قطعه الکتریکی از نظر ابعاد و اندازه تقریباً کوچک است و می تواند به راحتی در جای مورد نظر نصب شود. کلید های به کار رفته در کنتاکتور ها دو حالت دارند که یکی از این کلید ها ثابت و کلید دیگری متحرک می باشد. طبق برآورد های انجام شده کنتاکتور ها برای جریان های بیش از ۵۰۰ آمپر و توان بالای هزار کیلو وات می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند و کار کنترل را انجام دهند.
مزایای استفاده از کنتاکتور دیزل ژنراتور:
در پاراگراف قبلی اشاره شد که کنتاکتور برای چه مواردی مورد استفاده قرار می گیرد و چه کاربرد های گسترده ای می تواند در تابلو برق های دیزل ژنراتور داشته باشد. گفته شد که کار اساسی کنتاکتور دیزل ژنراتور کنترل و توزیع جریان است که برای آمپر و توان های بالا مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از کنتاکتور مزایایی دارد که به طور جامعی به آن ها اشاره می شود.
- اولین مزیت استفاده از کنتاکتور که در پاراگراف قبلی نیز به آن اشاره شد، این است که وقتی موتور های سنگین قطع می‌شوند در آن ها قوس یا آرک ایجاد می‌شود. کنتاکتور این حالت را کنترل می‌کند و تا حد زیادی قوس موتور را کاهش می دهد.
- مورد دوم از مزایای استفاده از کنتاکتور این است که کاربر می تواند سیستم را از راه دور کنترل کند که امکان کنترل از راه دور برای بسیاری از تجهیزات الکتریکی در حال حاضر فراهم نشده است.
- در نظر داشته باشید در کنتاکتور دیزل ژنراتور و یا حتی در حالت کلی در تمامی کنتاکتور ها سرعت قطع و وصل کلید بسیار زیاد است، اما شاید این به تنهایی یک مزیت محسوب نشود زیرا مزیت اصلی این است که با وجود قطع و وصل زیاد کلید، استهلاک در این بخش بسیار کم است.
- از نظر حفاظتی و ایمنی تقریباً می‌توان گفت کلید های کاملاً مطمئنی هستند و می توان با خیال راحت از آن ها استفاده کرد.
- در نظر داشته باشید که با استفاده از کنتاکتور زمانی که قطعی برق در سیستم به وجود بیاید مدار مصرف کننده قطع شده و این موضوع باعث می شود که کاربر از استارت مجدد استفاده کند. نتیجه کلی این می‌شود که خطرات ناشی از وصل ناگهانی دستگاه تقریباً به صفر می رسد.
- عمر مفید کنتاکتور ها تقریبا زیاد است و می توانند طولانی مدت مورد استفاده قرار بگیرند با وجود اینکه ممکن است کنتاکت ها چندین و چند بار روزانه یا حتی در ساعت باز و بسته یا قطع و وصل شوند.
تابلو برق های دیزل ژنراتور
تابلو برق های دیزل ژنراتور انواع مختلفی دارند که هر کدام در بخش های متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله تابلو های برق های دیزل ژنراتور می توان به تابلو کنترل دستی، تابلو برق اتوماتیک که به آن تابلو برق Change Over نیز می گویند، تابلو برق های پارالل و سنکرون، را می توان نام برد که هر کدام از این موارد برای قسمت های مختلفی کاربرد دارند. برای مثال تابلو برق های کنترل دستی که به تابلو دستی معروف هستند یک نوع ساده و تقریبا قدیمی که مدل های امروزی آن ها اندکی متفاوت است و از طرفی ساختار خاص خود را دارند. نوع دیگری از تابلو های برق تابلو های اتوماتیک هستند که از پر کاربرد ترین انواع تابلو ها محسوب می شوند و به تابلو های Emergency نیز معروف هستند. تابلو های اتوماتیک در دیزل ژنراتور های اضطراری به کار می روند و برای زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که چندین منبع تامین برق در اختیار داشته باشند. سنکرون سازی تابلو های برق نیز مزایای بسیاری دارد که می تواند در موقعیت و مکان های مختلف انجام شود.